Διδάσκων: Επίκουρος Καθηγητής Δημήτριος Κυριαζής

Μάθημα: Επιχειρησιακή Πολιτική και Στρατηγική

Σκοπός του Μαθήματος

Κύριος σκοπός του μαθήματος είναι η κατανόηση από τους φοιτητές, βασικών τρόπων στρατηγικής σκέψης και μεθόδων στρατηγικής ανάλυσης που απαιτούν οι σύγχρονες επιχειρηματικές δραστηριότητες. Για την επίτευξη του σκοπού αυτού, το συγκεκριμένο μάθημα περιλαμβάνει τις βασικές θεωρίες και τεχνικές που έχουν αναπτυχθεί μέχρι σήμερα, στο πεδίο της επιχειρησιακής στρατηγικής και εξετάζει, με τη χρήση και πραγματικών περιπτώσεων από το χώρο των επιχειρήσεων, τα διάφορα είδη στρατηγικών, τόσο σε επίπεδο επιχειρηματικών μονάδων (Ανταγωνιστικές Στρατηγικές), όσο και σε εταιρικό επίπεδο (Εταιρικές Στρατηγικές). Δίδεται η ευκαιρία στους φοιτητές να αντιληφθούν πρακτικές εφαρμογές της θεωρίας με την εξέταση μελετών –περιπτώσεων (case studies) από την διεθνή και ελληνική βιβλιογραφία και με την εκπόνηση μίας προαιρετικής εργασίας στρατηγικής ανάλυσης μίας ελληνικής ή ξένης επιχείρησης.

Περίγραμμα της ύλης του Μαθήματος

1. Εισαγωγή – Βασικές έννοιες

• Αναγκαιότητα στρατηγικής
• Τι πρέπει να περιλαμβάνει η στρατηγική κατά τον Mintzberg (5P’s)
• Τι είναι Στρατηγική ; (Ορισμοί)
• Βασικές έννοιες (αποστολή, στόχοι, στρατηγικές, τακτικές
• Τι δεν είναι στρατηγική ;
• Διαφορετικές προσεγγίσεις της Στρατηγικής
• Είδη Στρατηγικών (Επίπεδα)
• Σρατηγική και άλλοι παράγοντες (π.χ. ρόλος των διοικητικών στελεχών στη στρατηγική)

ΕΝΟΤΗΤΑ A : ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ

2. Ανάλυση του εξωτερικού περιβάλλοντος (Στρατηγική Ανάλυση Ι)

• Μάκρο Περιβάλλον της Επιχείρησης (PEST Ανάλυση)
• Μίκρο Περιβάλλον της Επιχείρησης (Μοντέλο 5 Δυνάμεων του Porter)
• Μία Έκτη Δύναμη (Συμπληρωματικότητα Προϊόντων)
• Κριτική του Μοντέλου του Porter

3. Ανάλυση του εσωτερικού περιβάλλοντος (Στρατηγική Ανάλυση ΙΙ)

• Θεωρία των Πόρων και Ικανοτήτων
• Κριτική Θεωρίας
• Αλυσίδα Αξίας (Value Chain Analysis)
• Αστερισμός Αξίας & Αλλες Προσεγγίσεις
• Αλυσίδα Αξίας και Οργανωτική Δομή
• Νέες Προσεγγίσεις
• Αξιολόγηση Θεωρίας Αλυσίδας Αξίας

4. Διαμόρφωση Στρατηγικής με βάση το Ορθολογικό Μοντέλο

• Συνδυασμός του Μοντέλου Εξωτερικού Περιβάλλοντος και Θεωρίας Πόρων και Ικανοτήτων
• SWOT Ανάλυση

5. Στρατηγική Πρόθεση

• Μία Τρίτη Προσέγγιση (Στρατηγική Πρόθεση)
• Νέες Αντιλήψεις

6. Τεχνικές Χαρτοφυλακίου για τη λήψη Στρατηγικών Αποφάσεων

• Μήτρα Boston Consulting Group (BCG Matrix)
• Μήτρα της McKinsey
• Μήτρα του Κύκλου Ζωής Προϊόντος / Αγοράς του Hofer
• Μήτρα του Κύκλου Ζωής της Arthur D. Little
• Ο κύβος Χαρτοφυλακίου
• Πλεονεκτήματα & Μειονεκτήματα των Τεχνικών Χαρτοφυλακίου

ΕΝΟΤΗΤΑ Β : ΕΙΔΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ

7. Στρατηγική σε επίπεδο Επιχειρηματικών Μονάδων (Competitive Strategy)

• Διάκριση μεταξύ Ανταγωνιστικών και Εταιρικών Στρατηγικών
• Ανταγωνιστικό Πλεονέκτημα (Competitive Advantage)
• Στρατηγική Ηγεσίας Κόστους
• Στρατηγική Διαφοροποίησης
• Στρατηγική Εστίασης
• Ανταγωνιστικές Στρατηγικές και Ικανότητες της Επιχείρησης
• Μεικτές ή Υβριδικές Στρατηγικές
• Κριτική στις Ανταγωνιστικές Στρατηγικές
• Σύγχρονες Προσεγγίσεις για τις Στρατηγικές Ανταγωνισμού («Στρατηγικό Ρολόϊ», «Γρήγορη Ανταπόκριση»)

8. Στρατηγική σε επίπεδο Εταιρίας (Corporate Strategy)

• Στρατηγικές Σταθερότητας
• Στρατηγικές Ανάπτυξης
• Στρατηγικές Διάσωσης & Αναστροφής
• Αξιολόγηση των εταιρικών Στρατηγικών

9. Στρατηγική Εξαγορών & Συγχωνεύσεων (Ε & Σ)

• Ορισμοί, βασικές έννοιες
• Τύποι Εξαγορών & Συγχωνεύσεων
• Λόγοι Πραγματοποίησης Στρατηγικής Διαφοροποίησης μέσω Ε & Σ
• Η Αποδοτικότητα των Ε & Σ (Εμπειρικά Αποτελέσματα)
• Λόγοι Αποτυχίας των Ε & Σ
• Στάδια Ανάπτυξης Στρατηγικής Ε & Σ
• Τι πρέπει να περιλαμβάνει μία επιτυχής στρατηγική Ε & Σ ;

10. Στρατηγική Στρατηγικών Συμμαχιών

• Διάκριση από Ε & Σ
• Κίνητρα πραγματοποίησης
• Στάδια Δημιουργίας Στρατηγικών Συμμαχιών
• Λόγοι και Τρόποι Διάλυσης
• Πρακτικές Συμβουλές

11. Στρατηγική Διεθνοποίησης

• Κίνητρα για Διεθνοποίηση
• Οφέλη & Κίνδυνοι
• Θεωρητικά Μοντέλα (Θεωρία των Σταδίων & Άλλα μοντέλλα)
• Μορφές Διεθνοποίησης
• Ανταγωνιστική Στρατηγική Διεθνοποίησης σε επίπεδο επιχειρηματικής μονάδος (Ηγεσία Κόστους, Διαφοροποίηση, Εστίαση, Ταυτόχρονη Ηγεσία Κόστους και Διαφοροποίηση)
• Εταιρική Στρατηγική Διεθνοποίησης (Πολυτοπική, Παγκόσμια, Διεθνής)

ΕΝΟΤΗΤΑ Γ : ΔΙΑΦΟΡΑ ΑΛΛΑ ΘΕΜΑΤΑ

12. Σχέση Οργανωτικής Δομής και Στρατηγικής

• Έννοια και Στόχοι Οργανωτικής Δομής
• Διάφορα είδη Οργανωτικής Δομής
• Σχέση Στρατηγικής και Δομής
• Ανταγωνιστικές Στρατηγικές και Δομή της Επιχείρησης

13. Ανακεφαλαίωση – Συνολική Αξιολόγηση Στρατηγικής

Βασικές Αρχές για την Αξιολόγηση μίας Στρατηγικής πριν την Εφαρμογή της,

Σύνοψη

ΕΝΟΤΗΤΑ Δ : CASE STUDIES (Από την ελληνική και διεθνή βιβλιογραφία)