Χρηματοοικονομική Διοικητική
1ο Εξάμηνο, Κωδικός Μαθήματος: ΜΕΧΘ04
Πιστωτικές Μονάδες: 7,5
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Κάθε βασική απόφαση των διευθυντών μιας επιχείρησης έχει σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις. Η διοίκηση αντιμετωπίζει καθημερινά ερωτήματα όπως η ακόλουθη: Η συγκεκριμένη επένδυση θα είναι επιτυχής; Από πού προέρχονται τα κεφάλαια για τη χρηματοδότηση της επένδυσης; Διαθέτει η επιχείρηση επαρκή μετρητά ή πρόσβαση σε μετρητά για την κάλυψη των καθημερινών λειτουργικών αναγκών της; Σε ποιους πελάτες θα πρέπει να προσφέρεται πίστωση; Πόσα αποθέματα πρέπει να πραγματοποιηθούν; κ.α.
Η χρηματοοικονομική διαχείριση περιλαμβάνει τις αποφάσεις επενδύσεων, χρηματοδότησης και μερισμάτων της επιχείρησης. Ο γενικά αποδεκτός στόχος της επιχείρησης είναι η μεγιστοποίηση της αξίας της. Οι οικονομικοί διαχειριστές πρέπει να σχεδιάζουν, να αποκτούν και να χρησιμοποιούν κεφάλαια με έναν τρόπο που συμβάλλει στη μέγιστη συμβολή στην αποτελεσματική χρήση των πόρων. Αυτό απαιτεί εξοικείωση με τις χρηματοπιστωτικές αγορές από τις οποίες αντλούνται χρήματα καθώς και με προϊόντα και αγορές στις οποίες δραστηριοποιείται η επιχείρηση. Όλες οι οικονομικές αποφάσεις περιλαμβάνουν επιλογές μεταξύ εσωτερικής ή εξωτερικής χρηματοδότησης, μακροπρόθεσμης ή βραχυπρόθεσμης χρηματοδότησης κ.λπ.
Οι αποφάσεις σχετικά με τη μεγιστοποίηση της αξίας της επιχείρησης συνεπάγονται την αντιστάθμιση μεταξύ κινδύνων και αποδόσεων και πρέπει να γίνονται στο πλαίσιο κοινωνικά υπεύθυνης συμπεριφοράς, και σε σχέση με δυναμικά περιβάλλοντα, τόσο εσωτερικά όσο και διεθνή. Τέλος, ο στόχος της επιχείρησης για μεγιστοποίηση της αξίας της επηρεάζεται από την πιθανή ύπαρξη συγκρούσεων μεταξύ ιδιοκτητών και διαχειριστών, καθώς και μεταξύ ιδιοκτητών και πιστωτών της επιχείρησης.
Ο βασικός σκοπός του μαθήματος είναι να εισάγει τους φοιτητές στις βασικές έννοιες της Χρηματοοικονομικής Διοικητικής επικεντρώνοντας στις χρηματοοικονομικές αποφάσεις των επιχειρήσεων, τη λειτουργία των αγορών χρήματος και κεφαλαίου στις επενδυτικές αποφάσεις και την αποτίμηση περιουσιακών στοιχείων. Η πρώτη εισαγωγική ενότητα καλύπτει εν συντομία το περιβάλλον της σύγχρονης επιχείρησης και του Χρηματοοικονομικού Διευθυντή υπό το πρίσμα των αγορών Χρήματος & Κεφαλαίου. Στη δεύτερη ενότητα εξετάζεται η διαχρονική αξία του χρήματος. Στην τρίτη ενότητα εξετάζεται η σχέση μεταξύ απόδοσης και κινδύνου και παρουσιάζονται τα βασικά στοιχεία τoυ Υποδείγματος Αποτίμησης Κεφαλαιακών Περιουσιακών Στοιχείων (Capital Assets Pricing Model-CAPM). Στην τέταρτη και πέμπτη ενότητα περιγράφονται οι βασικές τεχνικές αποτίμησης των μετοχών και των ομολόγων. Στην έκτη ενότητα παρουσιάζεται ο υπολογισμός του μεσοσταθμικού κόστους άντλησης μακροπρόθεσμων κεφαλαίων (Weighted Average Cost of Capital-WACC) και στην έβδομη ενότητα παρουσιάζονται τα βασικά κριτήρια αξιολόγησης επενδύσεων υπό καθεστώς βεβαιότητας.
Γενικές Ικανότητες
- Κατανόηση της δομής και λειτουργείας των αγορών χρήματος και κεφαλαίου
- Ικανότητα ανάλυσης επιχειρηματικών αποφάσεων σχετικά με την επενδυτική και χρηματοδοτική δραστηριότητα
- Ικανότητα αξιολόγησης επενδυτικών προϊόντων σχετικά με τον κίνδυνο και την απόδοσή τους
- Ικανότητα πρόβλεψης και αντιμετώπισης πιθανών συγκρούσεων συμφερόντων μεταξύ των παρόχων κεφαλαίου και της διοίκησης
Περιεχόμενο Μαθήματος
- Η Επιχείρηση και το Περιβάλλον της
- Οι Στόχοι της Επιχείρησης
- Χρηματοοικονομικές Αποφάσεις των Επιχειρήσεων – Ο ρόλος του Χρηματοοικονομικού Διευθυντή
- Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικών Αποφάσεων
- Η Δομή και ο Ρόλος των Αγορών Χρήματος και Κεφαλαίου
- Η Ροή Κεφαλαίων προς τις Επιχειρήσεις
- Σύγκρουση Συμφερόντων και Κόστος Αντιπροσώπευσης – Συστήματα Κινήτρων και Αποζημιώσεων για Στελέχη
- Αποτελεσματικές Αγορές – Ανωμαλίες της Αγοράς – Συμπεριφοριστική Χρηματοοικονομική
- Διαχρονική Αξία του Χρήματος
- Μελλοντική αξία και ανατοκισμός ενός εφάπαξ ποσού
- Παρούσα Αξία και Προεξόφληση ενός μελλοντικού εφάπαξ ποσού
- Μελλοντική και Παρούσα Αξία ισόποσων μελλοντικών ροών (Ράντες)
- Παρούσα και Μελλοντική αξία προκαταβλητέων ραντών
- Το αποτελεσματικό ετήσιο επιτόκιο – συχνότητα ανατοκισμού και προεξόφλησης
- Κίνδυνος, Απόδοσης και το Υπόδειγμα Αποτίμησης Περιουσιακών Στοιχείων (Risk, Returns and Capital Asset Pricing Model)
- Μέτρηση Κινδύνου και Απόδοσης
- Διαφοροποίηση Χαρτοφυλακίου
- Κίνδυνος Αγοράς – ‘Βήτα’
- Ένα Υπόδειγμα (CAPM) για τη Σχέση Κινδύνου Απόδοσης
- Αποτίμηση Ομολόγων (Bond Valuation)
- Βασικά Χαρακτηριστικά των Ομολόγων
- Κατηγορίες Ομολόγων
- Αποτίμηση Ομολόγων Σταθερού Τοκομεριδίου
- Αποδόσεις Ομολόγων (Yield to Maturity)
- Τιμή Ομολόγων Άνευ Τοκομεριδίου
- Σχέση Μεταξύ Επιτοκίου Αγοράς και Αγοραίας Τιμής Ομολόγων
- Ανακλητέα Ομόλογα (Callable Bonds)
- Επιτόκια Αγοράς και Ασφάλιστρα Κινδύνων (risk premia)
- Καμπύλη Αποδόσεων (Yield Curve)
- Λοιποί Κίνδυνοι Ομολόγων Σταθερού Τοκομεριδίου.
- Αποτίμηση Κοινών και Προνομιούχων Μετοχών
- H αναμενόμενη απόδοση σταθερού ρυθμού μεταβολής κοινών μετοχών
- Αποτίμηση μη σταθερού ρυθμού μεταβολής κοινών μετοχών
- Ισορροπία Αγοράς Κοινών Μετοχών
- Αποτίμηση Προνομιούχων Μετοχών
- Το Μεσοσταθμικό Κόστος Άντλησης Κεφαλαίων (Weighted Average Cost of Capital-WACC) της Επιχείρησης
- Οι Μακροχρόνιες Πηγές Άντλησης Κεφαλαίων της επιχείρησης
- Το Κόστος Άντλησης Κεφαλαίων με Έκδοση Ομολόγων
- Το Κόστος Άντλησης Κεφαλαίων με Έκδοση Κοινών Μετοχών
- Το Κόστος Άντλησης Κεφαλαίων με Έκδοση Προνομιούχων Μετοχών
- Το Κόστος Χρησιμοποίησης Αποθεμάτων Παρακρατηθέντων Κερδών (εσωτερική Χρηματοδότηση)
- Το μετά τους Φόρους WACC
- Υπολογισμός των συντελεστών στάθμισης του WACC
- Κίνδυνος των Επενδυτικών Προγραμμάτων και το Χρησιμοποιούμενο WACC για την Αξιολόγησή τους
- Λάθη που Πρέπει να Αποφεύγονται όταν Υπολογίζουμε το WACC
- Αξιολόγηση Επενδύσεων (Capital Budgeting)
- Προϋπολογισμός Επενδύσεων Παγίου κεφαλαίου – Εισαγωγή στις Μεθόδους Αξιολόγησης Επενδύσεων
- Η Καθαρή Παρούσα Αξία Επένδυσης (Net Present Value – NPV)
- Ο Εσωτερικός Συντελεστής Απόδοσης (Internal Rate of Return – IRR)
- O Τροποποιημένος Εσωτερικός Συντελεστής Απόδοσης (Modified Internal Rate of Return – MIRR)
- Η Περίοδος Επανείσπραξης του Κόστους της Επένδυσης (Payback Period),
- Υπολογισμός Ταμειακών Ροών Επένδυσης
Αξιολόγηση Φοιτητών
Για την αξιολόγηση των φοιτητών υπάρχει μια τελική εξέταση (100% του τελικού βαθμού) η οποία περιλαμβάνει διάφορου βαθμού δυσκολίας επίλυση ασκήσεων
Βιβλιογραφία
Προτεινόμενη Βιβλιογραφία
ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ:
- Berk, J., DeMarzo, P., and Harford, J. Αρχές Χρηματοοικονομικής των Επιχειρήσεων, 4η Εκδοση, (Μεταφρασμένο στα Ελληνικά), Εκδοσεις Τζιόλα.
- Brealey, Myers, Allen, Αρχές Χρηματοοικονομικής των Επιχειρήσεων, 1η Ελληνική έκδοση (μετάφραση της 10ης Αμερικανικής έκδοσης, UTOPIA, 2013.
ΑΛΛΑ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΑ:
- Brealey, Myers, Allen, Principles of Corporate Finance, 10th edition, McGraw-Hill, 2011, (ΒΜΑ).
- Brigham Eugene Ε and Michael C. Ehrhardt, Financial Management, Theory and Practice, South -Western, 13th ed., (ΒΕ).
- A. Damodaran, Applied Corporate Finance, 3nd edition, Wiley, 2011, (AD).
- A. Damodaran, Εφαρμοσμένη Χρηματοοικονομική για Επιχειρήσεις, 1η Ελληνική έκδοση (μετάφραση της 3ης Αμερικανικής έκδοσης, BROKEN HILL, 2013.
- Νούλας Αθανάσιος, Χρηματοοικονομική Διοίκηση: Επενδυτικές και Χρηματοδοτικές Αποφάσεις, Επιστημονικές Εκδόσεις Τζιόλα, 2019.
Συναφή Επιστημονικά Περιοδικά
JOURNAL OF ECONOMIC PERCPECTIVES
Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών
«Το Χρηματοοικονομικό και Θεσμικό Πλαίσιο των Αγορών Χρήματος και Κεφαλαίου»
(M.Sc in «Banking and Finance Law»)