Διδάσκων: Αληφαντής Γεώργιος
Μάθημα: Φορολόγηση Επιχειρήσεων

I. Οι βασικοί σκοποί του μαθήματος «Φορολόγηση Επιχειρήσεων»

1) Κατανόηση του συστήματος της φορολογίας  των επιχειρήσεων.
Φορολογία επιχειρήσεων. Το μάθημα «Φορολόγηση Επιχειρήσεων» κατ΄αρχήν , έχει ως κύριο σκοπό να εκπαιδεύσει το νομικό – φοιτητή ώστε  να κατανοήσει, πλήρως,  το σύστημα φορολογίας των νομικών προσώπων  (ανωνύμων εταιρειών , εταιρειών περιορισμένης ευθύνης , συνεταιρισμών , προσωπικών εταιρειών και υποκαταστημάτων αλλοδαπών εταιρειών) .
Τα κέρδη παράγονται από τις εταιρείες, φορολογούνται στο όνομά τους  και διανέμονται περαιτέρω στους μετόχους ή στους εταίρους . Επομένως , η φορολογική νομοθεσία ρυθμίζει τα θέματα της φορολογίας στο όνομα των νομικών προσώπων καθώς και τις περαιτέρω φορολογίας αυτών στο όνομα των εταίρων ή μετόχων.
Φορολογία αμοιβών μελών διοίκησης. Το φορολογικό σύστημα των επιχειρήσεων φορολογεί ιδιαιτέρως τις αμοιβές της διοίκησης των εταιρειών . Ως  εκ τούτου , οι συμβάσεις και οι  αμοιβές των μελών διοικήσεως ανώνυμης εταιρείας και  Ε.Π.Ε. , καθώς και οι ενδοεταιρικές συναλλαγές αποτελούν μέρος του συστήματος της φορολογίας επιχειρήσεων.

2) Κατανόηση του τρόπου προσδιορισμού  των φορολογικών  αποτελεσμάτων.
Οι επιχειρήσεις προσδιορίζουν λογιστικά το ετήσιο λογιστικό αποτέλεσμα ( κέρδος ή ζημία). Βάσει αυτού του αποτελέσματος προσδιορίζουν το φορολογικό αποτέλεσμα (κέρδος ή ζημία).  Για τον προσδιορισμό του φορολογικού αποτελέσματος οι επιχειρήσεις  πρέπει να λάβουν υπόψη τους τις δαπάνες τις οποίες η φορολογική νομοθεσία δεν αναγνωρίζει και επίσης τα έσοδα τα οποία απαλλάσσονται της φορολογίας.
Το μάθημα «Φορολόγηση Επιχειρήσεων» έχει , επίσης ,ως σκοπό να  διδάξει το νομικό – φοιτητή   να κατανοήσει ,  το τρόπο προσδιορισμού  των φορολογικών  αποτελεσμάτων και , ακολούθως, τον προσδιορισμό του φόρου εισοδήματος της επιχείρησης.

3) Ανάλυση  των μεταβολών των  στοιχείων ενεργητικού και παθητικού και φορολογικές συνέπειες .
Τα πάγια στοιχεία του ενεργητικού μεταβάλλονται είτε θετικά με αγορές , αναπροσαρμογές , είτε αρνητικά με πωλήσεις , καταστροφές , υποτιμήσεις .
Επίσης, οι συμμετοχές και τα χρεόγραφα, καθώς και τα αποθέματα μεταβάλλονται είτε θετικά με αγορές , είτε αρνητικά με πωλήσεις  και  υποτιμήσεις. Το ίδιο και οι απαιτήσεις .
Σημαντικές είναι και οι μεταβολές των ιδίων κεφαλαίων . Αυξήσεις ή μειώσεις μετοχικού κεφαλαίου , κεφαλαιοποιήσεις και διανομές αποθεματικών.
Για όλες τις άνω περιγραφόμενες μεταβολές το μάθημα διδάσκει τις φορολογικές συνέπειες βάσει των διατάξεων της φορολογίας εισοδήματος , του φόρου προστιθέμενης αξίας καθώς και του φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίου.

4) Μελέτη  των φορολογικών θεμάτων που προκύπτουν κατά τη μεταβίβαση των επιχειρήσεων .
Κατά τη διάρκεια της ζωής των επιχειρήσεων είναι δυνατόν να μετεβιβασθούν οι μετοχές των ανωνύμων εταιρειών καθώς και  τα εταιρικά μερίδια  των εταιρειών περιορισμένης ευθύνης και των προσωπικών εταιρειών . Κατά τις μεταβιβάσεις αυτές, ο αγοραστής αγοράζει , εκτός από τα ίδια κεφάλαια,  και τον αέρα ( ή υπεραξία ή Goodwill ) της επιχείρησης . Η φορολογική νομοθεσία  ρυθμίζει ιδιαιτέρως τα θέματα της φορολογίας της υπεραξίας από τις μεταβιβάσεις μετοχών και επιχειρήσεων τα οποία διδάσκονται στο μάθημα.

5) Μελέτη των φορολογικών θεμάτων που προκύπτουν κατά τους μετασχηματισμούς των επιχειρήσεων ( μετατροπές, συγχωνεύσεις , διασπάσεις , εισφορές κλάδων) .
Επίσης κατά τη διάρκεια της ζωής των επιχειρήσεων είναι δυνατόν να μετασχηματισθούν, δηλαδή είτε να μετατραπούν , είτε να συγχωνευθούν , είτε να διασπασθούν, είτε να εισφέρουν κλάδο. Η φορολογική νομοθεσία παρέχει φορολογικά κίνητρα με τους νόμους 1297/ 1972 και 2166 / 1993 τα οποία διδάσκονται στο μάθημα.

II. Απαντήσεις σε ερωτήματα.

Το μάθημα λαμβάνει υπόψη, ότι ο νομικός – φοιτητής δεν  έρχεται για πρώτη φορά σε επιστημονική επαφή με το μάθημα  της Φορολογίας των Επιχειρήσεων  αφού το Φορολογικό Δίκαιο αποτελεί ιδιαίτερο μάθημα στις νομικές σχολές . Ως εκ τούτου, μπορεί να είναι επιφυλακτικοί ως προς το να επιλέξουν το μάθημα της  Φορολογίας των Επιχειρήσεων είτε γιατί το γνωρίζουν από τα προπτυχιακά τμήματα είτε για άλλους λόγους .Τα ερωτήματα των νομικών φοιτητών , ως προς την επιλογή του μαθήματος της  Φορολογίας των Επιχειρήσεων , έγκειται στα εξής σημεία :
α) Με τον τρόπο που θα διδαχθεί στο μεταπτυχιακό θα είναι χρήσιμο μάθημα ;;  Είναι πραγματικά χρήσιμο μάθημα, γιατί ο νομικός – φοιτητής  διδάσκεται με ένα διαφορετικό τρόπο μέσω του οποίου   μαθαίνει να συνδέει τις μεταβολές στις οικονομικές καταστάσεις των επιχειρήσεων με τα φορολογικά αντικείμενα της φορολογίας εισοδήματος , του φόρου προστιθέμενης αξίας , του φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίου και των τελών χαρτοσήμου.   
β) Είναι κατανοητό μάθημα ;;;. Το μάθημα διδάσκεται με ένα απλό αλλά , συγχρόνως, σημαντικό τρόπο διδασκαλίας με αποτέλεσμα  ο νομικός – φοιτητής  να καταλαβαίνει πλήρως  τη φορολογική ορολογία , ώστε καθημερινά να κερδίζει γνώσεις, επαγγελματικά χρήσιμες, και μετά από κάθε μάθημα να αισθάνεται εκπαιδευτικά ικανοποιημένος . Για το λόγο αυτό το μάθημα γίνεται επί πραγματικών ισολογισμών. Η τρίωρη εβδομαδιαία διδασκαλία , είναι αποτυπωμένη σε φύλλα εργασίας , τα οποία περιλαμβάνουν , εκτός των άνω ισολογισμών , τις διατάξεις της νομοθεσίας , ερωτήσεις και παρατηρήσεις οι οποίες δημιουργούνται από τις διατάξεις της νομοθεσίας για τη  φορολογία των παγίων, των αποθεμάτων, των απαιτήσεων, των υποχρεώσεων των ιδίων κεφαλαίων ( αύξηση , μείωση) , τη διανομή  των κερδών, τις μεταβιβάσεις μετοχών και εταιρικών μεριδίων , τους μετασχηματισμούς των επιχειρήσεων και  τη φορολογία των αμοιβών των  μελών διοικήσεως και διευθύνοντος συμβούλου

III. Τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά του μαθήματος  «Φορολόγηση Επιχειρήσεων».

Στην αξιολόγηση των νομικών – φοιτητών   ακαδημαϊκού έτους 2011 – 2012 και στην ερώτηση «Ποια κατά τη γνώμη σας , είναι τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά του μαθήματος  «Φορολόγηση Επιχειρήσεων» οι απαντήσεις ήταν οι εξής :

Σύνολο ωρών διδασκαλίας   36 ώρες

Χρησιμοποιούμενα βοηθήματα:
1)«Ασκήσεις Λογιστικής για Στελέχη Επιχειρήσεων», Γ. Αληφαντή, 3η Έκδοση  2012 ,Πάμισος  τιμή € 35 
2)  «Λογιστικές Εργασίες Τέλους Χρήσεως» 11η Έκδοση 2011 , Πάμισος τιμή € 30, και
3) «Μεταβολές Ισολογισμών και Φορολογικός Έλεγχος», Γ. Αληφαντή, Έκδοση 2013 , διατίθεται δωρεάν

Φύλλα εργασίας. Η τρίωρη εβδομαδιαία διδασκαλία , είναι αποτυπωμένη σε φύλλα εργασίας , τα οποία περιλαμβάνουν , εκτός των άνω ισολογισμών , τις διατάξεις της νομοθεσίας , ερωτήσεις και παρατηρήσεις οι οποίες δημιουργούνται από τις διατάξεις της νομοθεσίας για τη  φορολογία των παγίων, των αποθεμάτων, των απαιτήσεων, των υποχρεώσεων των ιδίων κεφαλαίων ( αύξηση , μείωση) , τη διανομή  των κερδών, τις μεταβιβάσεις μετοχών και εταιρικών μεριδίων , τους μετασχηματισμούς των επιχειρήσεων και  τη φορολογία των αμοιβών των  μελών διοικήσεως και διευθύνοντος συμβούλου