Σκοπός του Μαθήματος

• Σκοπός του μαθήματος είναι, με την ολοκλήρωσή του, ο φοιτητής να έχει εφοδιαστεί με απαραίτητες γνώσεις για την εκπόνηση εμπειρικών μελετών στους κλάδους της Χρηματοοικονομικής και της Τραπεζικής.
• Οι φοιτητές θα εξοικειωθούν με την γλώσσα προγραμματισμού R.
• Θα μάθουν να εφαρμόζουν μονομεταβλητά υποδείγματα για την πρόβλεψη της μελλοντικής εξέλιξης οικονομικών φαινομένων.
• Θα γνωρίζουν πώς να μοντελοποιούν οικονομικά φαινόμενα χωρίς την χρήση της οικονομικής θεωρίας.
• Θα εφαρμόζουν πειράματα προσομοιώσεων για να εξακριβώσουν πόσο αποτελεσματικοί είναι κάποιοι εκτιμητές σε πεπερασμένα δείγματα ή πόσο αξιόπιστη είναι κάποια ελεγχοσυνάρτηση.
• Θα διεξάγουν προσομοιώσεις με βάση εκτιμημένα αυτοπαλίνδρομα μοντέλα για να πραγματοποιούν προβλέψεις.
• Θα γνωρίζουν πώς να προσδιορίζουν και πώς να εκτιμούν ένα μονομεταβλητό χρονολογικό μοντέλο.
• Θα μάθουν την σημασία της στασιμότητας για την μοντελοποίηση μιας οικονομικής στοχαστικής διαδικασίας και τις μεθόδους εμπειρικού ελέγχου μιας τέτοιας υπόθεσης.
• Θα γνωρίζουν πώς να εφαρμόζουν την εκθετική εξομάλυνση και τον κινητό μέσο προκειμένου να προβλέψουν μελλοντικές τιμές μιας χρονοσειράς.
• Θα γνωρίζουν πώς να διασπούν μια χρονοσειρά σε επιμέρους συνιστώσες όπως η τάση , οι εποχικοί παράγοντες και η τυχαία (irregular) συνιστώσα.

Περιεχόμενο του Μαθήματος

• Οι Χρηματοοικονομικές Χρονοσειρές και τα χαρακτηριστικά τους: Συλλογή, διαχείριση και εισαγωγή δεδομένων για την εκτίμηση ενός οικονομετρικού υποδείγματος.
• Έλεγχοι για κανονικότητα και για ακραίες παρατηρήσεις (outliers).
• Στασιμότητα και Αυτοσυσχέτιση
• Εποχιακή προσαρμογή: διάσπαση μιας χρονοσειράς στις επιμέρους κύριες συνιστώσες της και προσαρμογή της χρονοσειράς στην εποχικότητα.
• Μέθοδοι πρόβλεψης μελλοντικών παρατηρήσεων των χρονολογικών δεδομένων, με την εφαρμογή μεθόδων όπως η εκθετική εξομάλυνση, ο απλός κινητός μέσος, διπλός κινητός μέσος, η διπλή εκθετική εξομάλυνση (μέθοδος Brown), η εκθετική εξομάλυνση με προσαρμογή στην τάση (μέθοδος Holt), και η εκθετική εξομάλυνση με προσαρμογή στην τάση και στην εποχικότητα (μέθοδος Winters).
• Αυτοπαλίνδρομα υποδείγματα: προσδιορισμός, εκτίμηση των παραμέτρων τους και προβλέψεις.
• Υποδείγματα κινητού μέσου
• Υποδείγματα ARMA
• Υποδείγματα ARIMA
• Υποδείγματα SARIMA: αυτοπαλίνδρομα μοντέλα με προσαρμογή στην εποχικότητα.
• Προσομοιώσεις Monte Carlo
• Μη στάσιμες χρονοσειρές: τυχαίοι περίπατοι, έλεγχοι μοναδιαίας ρίζας
• Συνολοκλήρωση
• Υπό συνθήκη ετεροσκεδαστικά υποδείγματα (ARCH, GARCH).

Προτεινόμενη Βιβλιογραφία

• Ηλίας Τζαβαλής, 2008. Οικονομετρία. Εκδόσεις ΟΠΑ.
• Jack Johnston, John Dinardo. Οικονομετρικές μέθοδοι. Εκδόσεις Κλειδάριθμος.
• James D. Hamilton. Time Series Analysis. Princeton University Press.