Λογιστική Χρηματοοικονομικών Μέσων και Χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων
Πλήρους Φοίτησης // 3ο Εξάμηνο, Κωδικός: ΜΕΧΡΗ336
Μερικής Φοίτησης // 3ο Εξάμηνο, Κωδικός: ΜΕΧΡΗ-Μ336
Πιστωτικές Μονάδες: 6
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Σκοπός του μαθήματος είναι :
Στόχος του μαθήματος είναι οι συμμετέχοντες του προγράμματος να λάβουν τις απαραίτητες γνώσεις για:
- τις βασικές έννοιες της λογιστικής των χρηματοοικονομικών μέσων (financial instruments), που απαντώνται πιο συχνά στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις των τραπεζών και γενικότερα των χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων.
- την κατανόηση της φύσης και των ιδιαιτεροτήτων του λογιστικού συστήματος των τραπεζικών ιδρυμάτων, καθώς και των εταιρειών leasing.
- την ανάλυση και την ερμηνεία των παραγόντων που συμβάλλουν και παίζουν καταλυτικό ρόλο στην κατάρτιση των οικονομικών τους καταστάσεων
- την εξαγωγή χρήσιμων πληροφοριών και συμπερασμάτων για τη λήψη αποφάσεων.
Η ύλη αναπτύσσεται με βάση τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ – International Financial Reporting Standards – IFRS) και τα βασικά Πρότυπα που καλύπτονται είναι τα ΔΠΧΑ 9 (IFRS 9 Financial Instruments, recognition and measurement), ΔΛΠ 32 (IAS 32 Financial Instruments: Presentation) και ΔΠΧΑ 16 (IFRS16: Leasing).
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι συμμετέχοντες θα είναι σε θέση να:
- Αναγνωρίζουν ποια Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα (ΔΛΠ) και Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ) σχετίζονται με τους διαφορετικούς τύπους χρηματοοικονομικών μέσων (financial instruments).
- Επιλέγουν τον τρόπο μέτρησης για συγκεκριμένα χρηματοοικονομικά μέσα συναρτήσει των επιλογών μέτρησης που δίνονται από τα Πρότυπα, εφόσον υπάρχουν, καθώς και την επίδραση αυτών των επιλογών στις συνταχθείσες οικονομικές καταστάσεις, και ειδικότερα στην χρηματοοικονομική θέση και αποδοτικότητα της επιχείρησης.
- Γνωρίζουν τις αρχές αναγνώρισης, επιμέτρησης μετά την αρχική αναγνώριση, και από-αναγνώρισης (recognition, measurement, derecognition) για τα χρηματοοικονομικά μέσα και για κάθε διαφορετική κατηγορία μέτρησης και την επίπτωση αυτών των γεγονότων επί των οικονομικών καταστάσεων.
- Είναι σε θέση να καταχωρίζουν σχετικά λογιστικά γεγονότα που αφορούν σε αναγνώριση και επιμέτρηση μετά την αρχική αναγνώριση για τα χρηματοοικονομικά μέσα.
- Κατανοούν βασικά προβλήματα που μπορούν να προκύψουν στην πράξη όσον αφορά την αναγνώριση και επιμέτρηση μετά την αρχική αναγνώριση για τα χρηματοοικονομικά μέσα και ποιος ο αντίκτυπός τους επί των οικονομικών καταστάσεων.
- Κατανοούν τη διακριτική ευχέρεια που υπάρχει στη διάθεση των επιχειρήσεων σχετικά με την αναγνώριση και επιμέτρηση μετά την αρχική αναγνώριση των χρηματοοικονομικών μέσων αλλά το βάρος απόδειξης αυτής
Γενικές Ικανότητες
- Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση χρηματοοικονομικών δεδομένων και πληροφοριών
- Κριτική σε σχετικά με το περιεχόμενο του μαθήματος επιστημονικά θέματα, λήψη σχετικών αποφάσεων
- Ανάπτυξη αναλυτικής και συνθετικής σκέψης, αυτόνομη εργασία
- Εργασία σε διεθνές περιβάλλον, κατανόηση διαφορών εφαρμογής λογιστικών κανόνων σε διεθνές περιβάλλον
- Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον συνεργασία με επιστήμονες συναφών επιστημονικών πεδίων
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
- Χρηματοοικονομικά μέσα (financial instruments): εισαγωγή, σχετικά Πρότυπα και ορισμοί.
- Κατηγοριοποίηση (classification) χρηματοοικονομικών μέσων από τον εκδότη τους σε μέσα που ανήκουν στις υποχρεώσεις ή στα ίδια κεφάλαια με βάση το ΔΛΠ 32 (IAS 32 Financial Instruments: Presentation).
- Λογιστική αναγνώριση και επιμέτρηση μετά την αρχική αναγνώριση για χρηματοοικονομικά στοιχεία του ενεργητικού και υποχρεώσεις (financial assets and liabilities; debt, equity, derivative instruments; SPPI (solely payments for principal and interest) test) ΔΠΧΑ 9 (IFRS 9 Financial Instruments, recognition and measurement).
- Βασικές διαφορές ΔΠΧΑ 9 από το προηγούμενο Πρότυπο σχετικό με χρηματοοικονομικά μέσα ΔΛΠ 39.
– τις αλλαγές που επήλθαν από 1.1.2018 με το IFRS 9 ή/και μεταγενέστερες - Λογιστική καταχώριση και εγγραφές γεγονότων σχετικών με χρηματοοικονομικά μέσα (measurement at fair value through profit and loss/at fair value through other comprehensive income, measurement at amortised cost).
- Υπόδειγμα αναμενόμενων ζημιών (expected loss model), απομειώσεις (impairment losses) χρηματοοικονομικών μέσων.
- Λογιστική για compound instruments, μετατρέψιμα ομόλογα (convertible bonds), διαχωρισμός τμήματος υποχρέωσης και τμήματος ιδίων κεφαλαίων για μετατρέψιμα μέσα (debt and equity component).
- Γνωστοποιήσεις (disclosures) σχετικές με χρηματοοικονομικά μέσα (ΔΠΧΑ 7 Χρηματοοικονομικά μέσα: Γνωστοποιήσεις IFRS 7 Financial Instruments: Disclosures).
- Λογιστική χρηματοοικονομικών μισθώσεων ΔΛΠ 17 και ΔΠΧΑ 16 (IFRS 16: Leasing) που τίθεται σε ισχύ από 1.1.2019
– Λογιστικη για προβλεψεις, ενδεχομενες υποχρεώσεις και ενδεχόμενα περιουσιακά στοιχεία – ΔΛΠ 37
Αξιολόγηση Φοιτητών
Η διαδικασία αξιολόγησης γίνεται στη γλώσσα που προσφέρεται το μάθημα (ελληνική ή αγγλική) και αποτελείται από:
- Υποχρεωτική γραπτή τελική εξέταση στο τέλος του εξαμήνου (συντελεστής βαρύτητας τουλάχιστον 70%), η οποία περιλαμβάνει Δοκιμασία πολλαπλής επιλογής ή/και Ερωτήσεις ανάπτυξης δοκιμίων ή/και Επίλυση προβλημάτων.
Κριτήρια αξιολόγησης: ορθότητα, πληρότητα, σαφήνεια
- Προαιρετική γραπτή ενδιάμεση εξέταση ή γραπτή εργασία (συντελεστής βαρύτητας 30%)
Κριτήρια αξιολόγησης: ορθότητα, πληρότητα, σαφήνεια
Η εξεταστέα ύλη παρατίθεται στην ηλεκτρονική σελίδα του μαθήματος.
Οι φοιτητές/τριες με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες στην γραφή και στην ανάγνωση (όπως αυτές πιστοποιούνται και χαρακτηρίζονται από αρμόδιο φορέα) εξετάζονται βάσει της προβλεπόμενης από το Τμήμα διαδικασίας.
Γνωστοποίηση κριτηρίων αξιολόγησης: Τα κριτήρια αξιολόγησης γίνονται γνωστά κατά τη διάρκεια του πρώτου μαθήματος και είναι σαφώς διατυπωμένα στην ιστοσελίδα του μαθήματος και στο e-class. Οι φοιτητές/τριες έχουν τη δυνατότητα να δουν το γραπτό τους μετά τη βαθμολόγηση του μαθήματος (στις ανακοινωμένες ώρες γραφείου) και να λάβουν εξηγήσεις σχετικά με τη βαθμολογία την οποία έλαβαν.
Βιβλιογραφία
Προτεινόμενη Βιβλιογραφία
- Υλικό μαθήματος
- Κόντος, Γ. (2019), Λογιστική Τραπεζών και Εταιριών Leasing, Factoring και Forfaiting, Γ έκδοση, εκδόσεις Διπλογραφία
- Kieso, Wegandt, Warfielfd, (2018), Intermediate Accounting, IFRS Edition, Third Edition, Wiley Edition
- Alexander/Britton/Jorissen/Hoogendoorn/van Mourik (2017), International Financial Reporting and Analysis, Cengage, 7th Edition.
- Stolowy/Ding (2015), Financial Accounting and Reporting – A global perspective, Cengage, 5th Edition.
- Picker/Clarck/Dunn/Kolitz/Livne/Loftus/van der Tas (2016), Applying International Financial Reporting Standards, Wiley, 4th Edition.
Συναφή Επιστημονικά Περιοδικά
- Acharya, V.V., and Ryan, S.G. (2016). Banks’ financial reporting and financial system stability, Journal of Accounting Research, 54(2), 277-340.
- Amel-Zadeh, A., Barth, M., and Landsman, W.R. (2017). The contribution of bank regulation and fair value accounting to procyclical leverage, Review of Accounting Studies, 22(3), 1423-1454.
- Bhat, G., and Ryan, S.G. (2015). The impact of risk modeling on the market perception of banks’ estimated fair value gains and losses for financial instruments, Accounting, Organizations, and Society, 46, 81-95.
- Bierey, M., and Schmidt, M. (2017). Banks’ use of accounting discretion and regulatory intervention: The case of European banks’ impairments on Greek government bonds, The International Journal of Accounting, 52(2), 122-141.
- Boulland, R., Lobo, G.J., and Paugam, L. (2019). Do investors pay sufficient attention to banks’ unrealized gains and losses on available-for-sale securities? European Accounting Review, published online ahead of print.
- Dong, M., and Zhang, X.-J. (2018). Selective trading of available-for-sale securities: Evidence from U.S. commercial banks, European Accounting Review, 27(3), 467-493.
- Fiechter, P. (2011). Reclassification of financial assets under IAS 39: Impact on European banks’ financial statements, Accounting in Europe, 8(1), 49-67.
- Teixeira Lopes, P., and Lima Rodrigues, L. (2007). Accounting for financial instruments: An analysis of the determinants of disclosure in the Portuguese stock exchange, The International Journal of Accounting, 42(1), 25-56.
Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στη «Χρηματοοικονομική και Τραπεζική»
(M.Sc in «Banking and Finance»)
Ειδίκευση: «Χρηματοοικονομική και Τραπεζική Διοικητική»