Θεωρία Χαρτοφυλακίου και Τιμολόγηση Περιουσιακών Στοιχείων
Πλήρους Φοίτησης // 1ο Εξάμηνο, Κωδικός: ΜΕΧΡΗ330
Μερικής Φοίτησης // 1ο Εξάμηνο, Κωδικός: ΜΕΧΡΗ-Μ330
Πιστωτικές Μονάδες: 6
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Το μάθημα αυτό εστιάζει στην ανάπτυξη της θεωρίας διαχείρισης χαρτοφυλακίου και στη διερεύνηση των πρακτικών της εφαρμογών. Σκοπός του μαθήματος είναι να αναλύσει την κατασκευή και αξιολόγηση χαρτοφυλακίων αξιογράφων με βάση τα χαρακτηριστικά κινδύνου-αναμενόμενης απόδοσής τους. Ειδικότερα, παρουσιάζονται οι κύριες τεχνικές για την αξιολόγηση και επιλογή αξιογράφων ενός χαρτοφυλακίου, για την επίδρασή τους στην αναμενόμενη απόδοση και στον κίνδυνο του χαρτοφυλακίου, και για τον υπολογισμό των επενδυτικών του ποσοστών. Επίσης, περιγράφονται αναλυτικά τα σύγχρονα γραμμικά μοντέλα αποτίμησης της θεωρίας χαρτοφυλακίου, όπως το Υπόδειγμα Αποτίμησης Κεφαλαιακών Στοιχείων, το Υπόδειγμα του Ενός Δείκτη, και το Υπόδειγμα Αποτίμησης Arbitrage. Τέλος, αναφέρονται τα βασικά μέτρα αξιολόγησης της απόδοσης ενός χαρτοφυλακίου. Αριθμητικές εφαρμογές καθώς και μία μελέτη κατασκευής και διαχείρισης χαρτοφυλακίου με δεδομένα της αγοράς πραγματοποιούνται στο Excel.
Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα είναι σε θέση να
- αναλύουν και να αξιολογούν μετοχές και χαρτοφυλάκια μετοχών μέσω των επενδυτικών δεικτών αποτίμησης και στατιστικών κριτηρίων των αποδόσεών τους.
- ποσοτικοποιούν και να υπολογίζουν τους κινδύνους αξιογράφων και χαρτοφυλακίων αξιογράφων.
- υπολογίζουν βέλτιστα χαρτοφυλάκια με περιουσιακά στοιχεία είτε μηδενικού κινδύνου είτε επισφαλή, κάτω από διαφορετικά κριτήρια βελτιστοποίησης.
- χρησιμοποιούν την εφαρμογή Solver του Excel ώστε να υπολογίζουν αριθμητικά χαρτοφυλάκια ελάχιστου κινδύνου (Markowitz), τo αποδοτικό σύνορο χαρτοφυλακίων, καθώς και τα βέλτιστα βάρη κατανομής κεφαλαίου κάτω από διαφορετικούς επενδυτικούς περιορισμούς.
- ερμηνεύουν το Υπόδειγμα Αποτίμησης Κεφαλαιακών Στοιχείων (ΥΑΚΣ) ως ένα μοντέλο ισορροπίας στην αποτίμηση αξιογράφων.
- υπολογίζουν το συστηματικό κίνδυνο έναντι του εταιρικού κινδύνου μιας εταιρίας, εκτιμώντας το Μοντέλο του Δείκτη μέσω της γραμμικής παλινδρόμησης στο Excel.
- χρησιμοποιούν καλά-διαφοροποιημένα χαρτοφυλάκια ώστε να ταυτοποιήσουν και να αξιοποιήσουν ευκαιρίες για arbitrage που παρουσιάζονται στην αγορά.
- αξιολογούν την επίδοση χαρτοφυλακίων κάτω από διαφορετικά ποσοτικά μέτρα.
- κατασκευάζουν, να αναθεωρούν, και να αξιολογούν την επίδοση βέλτιστων επενδυτικών χαρτοφυλακίων με πραγματικά δεδομένα της αγοράς.
Γενικές Ικανότητες
- Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών.
- Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις.
- Λήψη αποφάσεων.
- Αυτόνομη εργασία.
- Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον.
- Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής.
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης.
Περιεχόμενο Μαθήματος
Οι βασικές ενότητες που παρουσιάζονται έχουν ως εξής:
- Επενδυτικές Αποφάσεις: Αξιόγραφα, Κοινές Μετοχές, Προνομιούχες Μετοχές, Θεωρία Χαρτοφυλακίου, Πρακτικές Πτυχές, Το Μοντέλο του Markowitz, Στόχοι και Περιορισμοί, Επενδυτικά Λάθη.
- Αξιολόγηση Αξιογράφων: Κριτήρια Αξιολόγησης, Κίνδυνος Περιουσιακών Στοιχείων, Επενδυτικοί Δείκτες Αποτίμησης, Χρηματιστηριακή Αξία, Δείκτης Τιμή προς Κέρδη (P/E) ανά Μετοχή, Δείκτης Τιμή προς Μελλοντική Αύξηση των Κερδών (PEG) ανά Μετοχή, Δείκτης της Μερισματικής Απόδοσης, Δείκτης Εμπορευσιμότητας (P/S), Δείκτης Τιμή προς Λογιστική Αξία (P/BV) ανά Μετοχή, Επιλογή Μετοχών, z-σκορ.
- Αποδόσεις: Υποθέσεις Markowitz, Αποδόσεις Περιουσιακών Στοιχείων, Μερίσματα, Στατιστικά, Συντελεστής Μεταβλητότητας, Συνδιακύμανση, Συντελεστής Συσχέτισης, Πίνακας Διακυμάνσεων-Συνδιακυμάνσεων, Πίνακας Συσχετίσεων, Εφαρμογές στο Excel.
- Κίνδυνος: Κίνδυνος και Επενδύσεις, Ασφάλιστρα Κινδύνου, Απλές Προοπτικές, Κερδοσκοπία και Στοιχηματισμός, Αποστροφή στον Κίνδυνο, Αξία Χρησιμότητας, Τύποι Επενδυτών, Ανταλλαγή μεταξύ Κινδύνου και Απόδοσης, Κίνδυνος Περιουσιακού Στοιχείου, Κίνδυνος Χαρτοφυλακίου.
- Βελτιστοποίηση Χαρτοφυλακίου: Κατανομή Κεφαλαίου, Ένα Επισφαλές Περιουσιακό Στοιχείο και Ένα Περιουσιακό Στοιχείο Μηδενικού Κινδύνου, Σύνολο Επενδυτικών Ευκαιριών, Ανοχή στον Κίνδυνο, Καμπύλη Αδιαφορίας, Διαφοροποίηση, Δύο Επισφαλή Περιουσιακά Στοιχεία, Δύο Επισφαλή Περιουσιακά Στοιχεία και Ένα Περιουσιακό Στοιχείο Μηδενικού Κινδύνου, Βέλτιστο Συνολικό Χαρτοφυλάκιο.
- Το Μοντέλο του Markowitz: Επιλογή Χαρτοφυλακίου Markowitz, Επιλογή Χαρτοφυλακίου Ελάχιστης-Διακύμανσης, Αποτελεσματικό Σύνορο στο Excel, Κατανομή Κεφαλαίου και Ιδιότητα Διαχωρισμού, Κατανομή Κεφαλαίου στο Excel, Βέλτιστα Χαρτοφυλάκια Χωρίς Περιουσιακό Στοιχείο Μηδενικού Κινδύνου στο Excel, Περιορισμοί Δανεισμού, Επένδυση και Δανεισμός.
- Υπόδειγμα Αποτίμησης Κεφαλαιακών Στοιχείων (ΥΑΚΣ): Υποθέσεις, Συνθήκες Ισορροπίας, Γραμμή Κεφαλαιαγοράς, Ασφάλιστρο Κινδύνου του Χαρτοφυλακίου της Αγοράς, Αναμενόμενες Αποδόσεις Μεμονωμένων Αξιογράφων, Γραμμή Αγοράς Αξιογράφων, Άλφα.
- Μοντέλα του Ενός Δείκτη και Πολυπαραγοντικά: Συστηματικός Κίνδυνος Έναντι Εταιρικού Κινδύνου, Εκτιμώντας το Μοντέλο του Δείκτη, Γραμμική Παλινδρόμηση στο Excel, Το Μοντέλο του Δείκτη και Διαφοροποίηση, ΥΑΚΣ και το Μοντέλο του Δείκτη, Πραγματοποιηθείσες Αποδόσεις, Η Σχέση Αναμενόμενης Απόδοσης – Βήτα, Πολυπαραγοντικά Μοντέλα.
- Θεωρία Αποτίμησης Arbitrage (ΘΑΑ): Η Έννοια του Arbitrage, Ευκαιρίες Arbitrage και Κέρδη, Καλά-Διαφοροποιημένα Χαρτοφυλάκια, Βήτα και Αναμενόμενες Αποδόσεις, Μία Πολυπαραγοντική ΘΑΑ.
- Αξιολόγηση Επίδοσης Χαρτοφυλακίου: Λόγος του Sharpe, Λόγος του Treynor, Μέτρο του Jensen, Λόγος Αξιολόγησης, Μέτρο M2.
Αξιολόγηση Φοιτητών
I. Γραπτή εξέταση (50%) που περιλαμβάνει:
- Θέματα επί της θεωρίας.
- Επίλυση προβλημάτων
II. Αυτόνομη εκπόνηση μελέτης – project (30%) που περιλαμβάνει την κατασκευή και διαχείριση χαρτοφυλακίου με δεδομένα της αγοράς μέσω του Excel.
IIΙ. Εκπόνηση εργασιών (20%) που περιλαμβάνει την επίλυση προβλημάτων με βάση τη διδαχθείσα ύλη.
Η γραπτή εξέταση διαρκεί 2,5 ώρες. Οι επί μέρους βαθμοί αξιολόγησης αναγράφονται ρητά δίπλα σε κάθε θέμα.
Βιβλιογραφία
Προτεινόμενη Βιβλιογραφία
- Z. Bodie, A. Kane and A. Marcus, Investments, 11th Edition, McGraw-Hill, 2018.
- Γεώργιος Π. Διακογιάννης, Σύγχρονη Θεωρία Χαρτοφυλακίου, Ανάλυση & Εφαρμογές, Εκδόσεις Διπλογραφία, Αθήνα, 2019.
Συναφή Επιστημονικά Περιοδικά
Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στη «Χρηματοοικονομική και Τραπεζική»
(M.Sc in «Banking and Finance»)
Ειδίκευση: «Χρηματοοικονομική και Τραπεζική Διοικητική»